Bu yazıda ABD'de enflasyonun neden kalıcı olmayacağına dair cevapları bulabilirsiniz.
Ekonomi tarihine meraklı analist ve ekonomistler, ABD'deki mevcut enflasyon koşullarını 1970’li yıllara dönüş olarak görmeyi tercih ettiler. 1970’li yıllarda enflasyon gerçekten çok güçlüydü ve 10 yıl boyunca yüzde 8 civarında kaldı. Öyleyse 1970’li yıllar tekrar mı yaşanıyor?*
Yeni Normalimiz Yüksek Faiz Oranları
1970’li yıllarda artan enflasyon ve varlık reel değerlerinde aşınma döneminin tekrarlanması muhtemel değil. ABD Hazinesi Enflasyon Korumalı Menkul Kıymetler, Tüketici Fiyat Endeksi için 10 yıllık ortalama yüzde 2,3'lük bir getiri içeriyor. S&P 500 2023 yılının muhtemel kârının 20 katı seviyesinde işlem görüyor. 2022 yılında başlayan faiz oranlarındaki yükseliş artık yeni normal olarak görülmelidir. Çünkü 1980 yılındaki yıllardaki çift haneli faiz oranları ve 2020 yılındaki sıfıra yakın faiz oranları aslında tarihsel sapmaları ifade ediyor.
ABD’de Enflasyon 1970'li Yıllardan Farklı
1970’li yıllardaki yüksek yapışkan enflasyon, varlığını işçi sendikası faaliyetlerindeki artış, ABD idaresinin sendikalara yönelik yaklaşımı ve yoğun işçi eylemlerine borçluydu. Günümüzde ise Birleşik Otomotiv İşçileri Sendikası, 3 büyük otomobil üreticisini grevle tehdit ediyor. Ford Motor şirketi, çalışanlarına 4 yıl boyunca yüzde 9'luk ücret artışı teklif etti, Otomotiv İşçileri Sendikası ise yüzde 46 oranında zam istedi. Ancak ABD otomobil endüstrisinin ekonomik faaliyetteki payı azalıyor. Potansiyel bir grevin bölgesel büyüme önlemleri üzerinde etkisi olabilir, ancak iş anlaşmazlıkları ve grevlerin sayısı ve ölçeği, 1970'li yıllara göre önemli ölçüde düşük durumda. ABD'de iş gücü maliyetlerinin son zamanlarda arttığı bir gerçek olsa da ücret ödemeleri şu anda yıllık bazda yüzde 5,6'ya geriledi. Bu oran 1970'li yıllardaki ortalama yüzde 10,3'lük hızın yaklaşık yarısı kadar.
ABD Para ve Maliye Politikası Farklı
FED’in 1970'li yıllardaki ihmalkârlığını ve yüksek enflasyonun ticaret çarklarını yağladığı inancını terk edeli çok oldu. FED, piyasalara enflasyonun 2024-25 yılına kadar normal seviyelere düşürüleceği konusunda teminat veriyor. 2020 yılında para ve maliye politikası, enflasyonda 1970'li yıllarda görülenden daha büyük, kısa ve keskin bir patlama yarattı. Ancak 1970'li yıllardaki gibi, parasal teşvik patlamasına devam edilmiyor; aksine niceliksel sıkıştırma uygulanıyor. Böylece, ABD geniş para tabanı (M2) geçen yıl yüzde 3,7 oranında daraldı. Mevcut tüketicilerin uzun vadeli enflasyon beklentileri yüzde 3 seviyesinde seyrediyor ve bu rakam, COVID-19 öncesi dönemin çok da üzerinde değil.
Sonuç
2022-2023 yıllarında ABD faiz oranlarındaki artış, aşırılık yerine normalleşme olarak kabul edilmelidir. 1980 yılındaki çift haneli faiz oranları ve 2020 yılındaki sıfıra yakın faiz oranları aslında tarihsel sapmalar olarak görülmelidir. Ayrıca, 1970’li yıllarda enflasyon beklentilerinin hızlanması ve 1980 yılında enflasyonun %10’a yaklaşması para politikası ihmallerin bir sonucu olarak ortaya çıktı. Bugün akıllı para politikası sayesinde 1974 OPEC ambargosunu anımsatan arz kısıtlamalarına rağmen uzun vadeli tüketici enflasyonu beklentileri yüzde 3 civarında seyrediyor.
*asia.citi.com sitesinde yer alan 12.09.2023 tarihli “Weekly Market Analysis: Why US Inflation is Unlikely to be like the 1970s” yazısından özetlenmiştir.
Bu yazıda yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler, mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi, beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
